Doğru duruş nedir?

Amerikan Ortopedi Akademisi Postür Komitesinin 1947 yılındaki tanımına göre doğru duruş iskelet öğelerinin, vücudun destek yapılarını zedeleme ve ilerleyici deformasyondan koruyacak şekilde düzgün ve dengeli dizilişidir.Bu diziliş ayakta iken baş dik pozisyonda öne baktığında kulaklar omuz hizasını göstermeli, bel boyun çukurlukları fazla olmamalıdır.

Oturur pozisyonda ise bel ve sırt dik olmalı, vücut yükü her iki kalçaya eşit olarak dağılmalıdır.

Duruş Bozukluklarının nedeni nedir?

Duruş Bozuklukları kabaca 3 faktörden kaynaklanır.

1)Ailesel ve kalıtımsal belirgin dorsal kifoz ve aşırı lordoz ( Genetik sebepler)

2) Doğuştan ya da sonradan olma yapısal bozukluklar; sinir, kas, ve bağ dokusunda duraklamış ya da ilerleyici anomaliler ( Hastalıklar)

3) Gelişme döneminde alışkanlıklar ya da yanlış eğitimle edinilmiş bozuk postürler ( Yanlış Duruş)

Özellikle Masa başı çalışanları nelere dikkat etmeli ?

Sandalye kullanımı Mısır ve Mezopotamya'da 5000 yıl önce Çinliler'de ise 2000 yıl önce başladı. Bu muhteşem teknolojik gelişme günümüzde bir takım postür bozukluklarının etyolojisinde yer almakta

Özellikle uzun süre Masa başında çalışanlar, bilgisayar ve daktilo gibi klavyeli cihaz kullananlar, borsa çalışanları gibi sürekli bir ekran izlemek zorunda kalanlar, çok fazla miktarda el işi (ince iş) yapanlarda sırtta kamburluk, omuzlarda çökme ve yuvarlaklaşma ve boynun öne doğru eğim yapması şeklindeki duruş bozuklukları ile çok sık karşılaşırlar.

Burada ufak bir takım değişikliklerle postür bozukluklarının önüne geçilebilir. Örneğin kullanılan bilgisayar ekranının tam göz seviyesine alınması. Ayaklarımız yere temas etmeli. Bel çukurluğunu dolduran bir yastık kullanılabilir. . Ayrıca her 45 dakikada bir ayağa kalkıp hareket etmek gibi basit çözümlerle postür bozukluklarının önüne geçilebilir.

Kimlerde daha sık görülür ?

Duruş bozukluğu özellikle ergenlik çağında ve daha ileri yaşlarda ise masa başında sabit otumak zorunda olan , hareketsiz yaşamı olan kişilerde daha sık görülür.

Omurganın duruş bozuklukları

Omurganın duruş bozukları genetik kökenli , konjenital hasatlıklar, edinsel ( yani sonradan kazanılmış,travma , hastalık v.s) sebeplerle oluşabilir.

Omurganın duruş bozukluklarını kabaca 5 başlık altında toplayabiliriz

1) Kifoz:( kamburluk ) Duruşa bağlı kamburluk genellikle buluğ çağında gelişir, özellikle ders çalışan, duruşuna dikkat etmeyen çocuklarda ve gençlerde görülür. Ayrıca genç kızlarda göğüslerin çıkma döneminde utangaçlığa bağlı olarak kambur durmaya eğilim . bu tip omurga bozukluğunun oluşmasına yol açar. Ayrıca genç dönemde gelişen bir omurga hastalığı olan Scheuermann kifozuda diğer bir genç yaş kifoz sebebidir.

Bir diğer tip yaşlılıkta ortaya çıkan osteoporoza bağlı kamburluktur.

2) Skolyoz: Omurganın S yada C şeklindeki eğiriliğidir. Herhangi bir yaşta olabilir. İnfantil skolyoz 3 yaş altında görülür. Genellikle doğumsal yapı bozukluklarına, sinir ve kas hastalıklarına beğlı, kazalara, enfeksiyon ve tümörlere bağlı olarak gelişebilir.

Juvenil skolyoz 3-10 yaşları arası görülür ve nadirdir.

10 yaş sonrası görülen adolesan skolyoz ise en sık görülen tipidir.

Skolyozların en sık görülen tipi idiyopatik olanı yani herhangi bir sebebe bağlı olmayanıdır. Bu tip skolyozun görünem oranı tüm skolyozların % 80 idir.

3)Çukur Bel ( Hiper lordoz): Aşırı bel çukurluğu gelişimine denir

4)Kifolordoz: Burada sırtta kamburluk varken , belde de eğim artmıştır.

5)Düşük omuz: Sırtta kamburluk, omuzlarda çökme ve yuvarlaklaşma ve boynun öne doğru eğim yapması şeklindeki duruş bozukluğudur.

Omurgadaki duruş bozukluklarının erken dönem tedavilerinde genellikle egzersiz sıkça başvurulan bir metodtur. Skolyozda 20 dereceye kadar olan eğriliklerde ağırlıklı olarak önerilen egzersizdir. Cerrahi tedavi kifozda 75 derece üstü skolyozda ise 40 derece üstünde tedavi seçenekleri arasına girmektedir.

Skolyoz rahatsızlıklarında 20-40 derece arasında korse tedavileri özellikle büyüme kıkırdakları kapanmamış hastalarda efektif bir yöntemdir.

Skolyozun cerrahi tedavi yöntemlerinde implant teknolojisinin gelişmesine bağlı olarak ciddi ilerlemeler gözlenmektedir. Özellikle son yıllarda büyümesini tamamlamamış hastalarda . uzatılabilen rotlar kullanıma girmesi hastalığın tedavisinde büyük yol kat edilmesini sağlamıştır. Bu işlemde çocuğun büyümesine paralel olarak 6 ayda bir vücuda yerleştirilmiş olan implantlar uzatılarak skolyozdaki eğrilik tedavisi sağlanmaktadır. Yeni geliştirilen manyetik uzaktan yönlendirilebilen rotlarla ise bu işlemler artık daha kolay yapılabilmektedir..

Duruş Bozukluklarını önlemek için neler yapabiliriz ?

1) Özellikle masabaşında çalışanlar bilgisayar ekranını tam göz seviyesine alabilirler.Ayrıca otururken ayakların tam yere temas etmesine dikkat etmeli. Ayrıca 45 dakikada bir oturduğu yerden kalkıp hareket etmek oldukça faydalı olacaktır

2) Akşamları yatarken yan uyuma pozisyonunun tercih edilmesi

3)Özellikle bayanlar için önemli bir husus yüksek topuklu ayakkabı giymemek

4)Mümkün olduğunca egzersiz yapmaya önem göstermek

5) Kilo almamaya dikkat etmek ,özellikle de karın bölgesindeki yağlanmadan korunmak

6)Ağır yük kaldırmamak. Kaldırmak gerekiyorsa da yere çömelip alıp , sonrasında vücuda yakın şekilde taşımak

7) Çocuklar ve gençler için özellikle önemli olan bir konu ağır çanta taşımamak . Ayrıca çantayı tek omuza takarak taşımamak skolyoz gelişimini engellemek açsından çok önemlidir.